Beton Karot Nasil Alinir
ozellikleri, kullanim alanlari, avantajlari.
Muhtelif caplarda, darbesiz, istenilen yerde, sessiz ve temiz, demir donatisiyla birlikte, betonarme doseme ve perdelerde, her turlu acilim ve tadilat icin karot delme tekniginden yararlaniriz.
Bu sistemle kalorifer tesisati, pis-temiz su, baca delikleri, dogalgaz delikleri, kapi-pencere-havalandirma-asansor merdiven boslugu acilimlari, demirli-demirsiz her turlu betonda istediginiz acida, duvarda, yerde, catida, balkonda, her noktada calismak mumkundur.
Bu sistemin avantajlari cok fazladir. onceden birakmalarda, yanilmalar cekicle murcla calismada kaymalar, buyuk delik acilmasi beraberinde matkapla calismada uc kirilmasi, kayma, makine arizasi, en basta esas problem olarak demir engeli, zaman kaybi ve iscilikte yuksek maliyet getirmektedir.
Halbuki karot sistemi, bu maliyetleri dusurmekte, zamandan ve iscilikten tasarruf saglamakta; temiz, duzgun satihta, istenilen capta delme imkani saglamaktadir
KAROT KESME iSLEMi
Kesme islemi, elmas uclari olan doner baslikla yapilir. 75 mm’ye kadar elle denetlenebilen karot alma makineleri vardir. Kesme islemi sirasinda makine su ile sogutulur. Su pompa ile calistirilan 10-15 lt lik tanktan temin edilir.
Makine elektrik, fuel oil veya hava motoru ile calistirilir. Pratikte buyuk capli (200mm) karot aliminda hava ile calisan guclu makineler tercih edilmektedir. Makine, duzgun karot alinmasi bakimindan, uygun bir ankraj sistemi ile veya vakumlu tutanak duzenekleri ile yerinde tespit edilir.
KAROTUN DENEYE HAZIRLANMASI
Karot uzerinde deneylere baslamadan once ozenle yapilmasi gerekenler asagida siralanmistir:
Gorsel olarak agrega turu, buyuklugu, granulometrik dagilimi, donati yeri ve capi, kesme catlaklari, bosluklar incelenir. Bu gorsel inceleme sonuclari santiyede doldurulan kayitlar ile karsilastirilmalidir. Eger eksik ye hatali bilgiler saptanmis ise deneylere baslamadan once bunlar tamamlanmali ve duzeltilmelidir.
• Ciddi olcude ince catlak gozlenen kisim, mumkun ise donatinin bulundugu kisim ile birlikte kesilip atilmalidir. Ama once karot narinlik oraninin 1-2 olmasina dikkat edilmelidir. Uygulamada onerilen narinlik orani 1.2 dir.
• Karot capi “d” ve yuksekligi “1” 4 adet simetrik olcumun ortalamasi alinarak saptanir. Tum olcumler 1 mm’Iik tolerans icinde alinmalidir. Daha sonra karot narinlik orani hesaplanir
• Karotun alt ve ust yuzeyleri ± 0.50 mm’den fazla girintili-cikintili ise basinc dayanim deneyi icin karotlara uygun bir malzemeden basliklar yapilmalidir.
• Baslik malzemesinin elastisite modulu kullanilacak betonun elastik modulune olabildigince benzer olmalidir.Ayrica baslik yapiminda kullanilacak malzemenin kolay uygulanir ve cabuk sertlesir olmasina dikkat edilmelidir. Uygulamada %70 kukurt + %30 granule malzeme - kum-karisimi ile basliklamanin uygun sonuclar verdigi bilinmektedir. Yuksek aluminli cimento harci da basari ile uygulanabilir. Baslik et kalinligi ustte ve altta (1.5-3 mm) olarak toplam (3-6 mm) arasinda olmalidir. Kukurtlu baslik uygulamasinda karotlar basliklamadan yaklasik 2 saat sonra basinc deneyine alinabilir. Yuksek aluminli cimento harcinda ise bu sure 1 saat’e kadar inebilir.
• Karot basinc deneyine alinmadan once suya doygun, yuzeyi kuru olmali ve yogunlugu belirlenmelidir.
• Basinc deneyi sirasinda yukleme hizi degismeyen bir hizla ve 12-24 N/mm2.dakika araliginda uygulanmalidir. cok yavas veya hizli yukleme, deney sonuclarinda onemli hatalara yol acar. Yukleme aletinin basliklari ile karot yuzeylerinin tam cakismamasi durumunda karota sabit bir yukleme hizi ile kuvvet uygulanir ve kirilmaya kadar buna devam edilir. Yukleme aletinde kirilma suresini olcmeye yarayan duzenek yoksa kronometre kullanilarak sure belirlenir.
Beton Karotlarin Fiziksel Buyuklukleri
Birim agirlik, ozgul agirlik, porozite, doluluk orani, su emme, gecirimlilik ve kilcallik katsayisi gibi fiziksel buyuklukler, beton karotlarin degerlendirme asamasinda goz onune alinmasi gereken “deneysel veriler”dir. Karotlarin fiziksel ozellikleri su nedenlerden dolayi onemlidir.
Tum fiziksel ozellikleri tanimlayan buyuklukler—mekanik buyuklukler— basinc, cekme ve egilme dayanimlari elastik modul degerleri ile kabul edilen guven derecesi icinde korele edilebilir. Bu korelasyonlar yardimi ile sadece bilinen fiziksel buyukluklerden hareketle karotlarin diger mekanik buyuklukleri kestirilebilir. Boyle bir uygulama zaman ve para ekonomisi saglar.
• ornegin dayaniklilik buyukluklerinden biri olan “gecirimlilik katsayisi” beton karotun bosluk orani, su emme ve kilcallik katsayisi gibi buyukluklerden biriyle veya hepsi ile birlikte olusturulan korelasyonlarla ifade edilebilir. ozellikle cok basit ve ekonomik deneyle belirlenen karotun su emme buyuklugu puskurme betonun kalitesi hakkinda pratik bilgiler saglar.