Deprem spektrumu yapıların deprem anındaki davranışlarını genelleyen bir speDavranış spekturumu ve tasarım spektrumu birbirinden farklı şeylerdir.
Davranış spekturumu deprem etkisinde tek serbestlik dereceli sistemde mesela ivme ve yer değiştirme davranışının maksimumunun, serbest titreşim periyoduna bağlı olarakgösteren egrilerdir.Tek serbestlik dereceli bir topaklanmış kütleyi düşünün.Kabaca 3 metrelik bir kolon ve bu kolonun üzerinde topaklanmış bir kütle düşünün.Bu sistem tek serbestlik derecelidir. belli periyodu vardır.Bu periyoda göre bir a-T egrisi çizlebilir.4 metrelik bir kolon ve üzerinde bir topaklanmış kütle düşünün bunun içinde ayrıca bir a-T egrisi çizlebilir.Bu sonsuz sayıda çizlebilir.Her sistem için her ykolon yüksekliği için ayrı bir a-T grafiği çizilebilir(a=ivme, T=sistem periyotu).Bunların herbiri için çizilen grafiklere davranış spekturumu denebilir.Yani 10 adet kolon yükeskliği için 10 adet a-T grsgiği çizmişsek 10 adet davranış spektrumu çizmişiz demektir.Ancak bzizim hesap yaptığımız sistemlerde birbirine benzemez .Dolayısıyle bu grafiği belli bir sisteme oturtmak gerekir.Çizilen bu 10 adet davranış spekturumu üst üste oturtulur .ve kırklar eğriler istatistiksel olarak düzeltilir.Sonuçta bizim deprem yönetmeliğimizde yer alan(S(T)) nin maximum 2.5 olabildiği bir a-T grafiği ortaya çıkar.Bu grafiğin içerisnde yüzlerce davranış spektrumu vardır ve genellenmiştir.Bu davranış spekturumlarından ortaya çıkan tek bir adetspektrumu artık hesaplarımızda kullanırız.İşte bu spektrumun adı tasarım spektrumudur.Çünkü tasarımı bu genellenmiş davranış spektrumuna göre yaparız.Davranış spektrumu ile tasarım spektrumu farkı budur.ktrumdur.Hangi yapıya ne kadarlık bir kuvvetin etkiyeceğini hesaplamamızı sağlar.Davranış spektrumu ile tepki spektrumunuda karıştırmamak gerekir.
Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKİŞEHİR